Opfokken van zijdehoenders
Fokkers die zijdehoenders fokken om mee te showen, gebruiken meestal een broedmachine om de eieren uit te broeden. Dit is vooral omdat er op het gewenste moment nog geen broedse hen beschikbaar is. Kunstmatig broeden is vrij eenvoudig. Verder breng natuurbroed ook risico’s met zich mee.
Kuiken pikt het ei aan op de 21e dag.
Het ei is bijna geheel open gepikt. Het kuiken zal zich snel uit het ei duwen.
Het kuiken is helemaal uit het ei.
Na een minuut of 15 zit het kuiken al op zijn pootjes.
Na verloop van tijd begint het zijn drogende veertjes al te ordenen.
Een paar uur later is het kuiken helemaal droog en donzig.
Zodra de zijdehoender kuikens helemaal droog zijn mogen ze uit de broedmachine gehaald worden en in hun nieuwe onderkomen geplaatst worden, waar de temperatuur de eerste dagen rond de 35°C moet zijn. Na het uitkomen zijn kuikens al direct vrij zelfstandig. Al zijn het taaie schepseltjes, ze hebben toch wel enige essentiële zaken nodig om een goede start te maken. Dus, wat is er nodig?
Warmte en bescherming
Pasgeboren zijdehoender kuikens hebben behoefte aan een goed geventileerde, tochtvrije ruimte om hun leventje te beginnen. In de natuur levert de moeder kip de kuikens warmte en veiligheid, dus ook kunstmatig uitgebroede kuikens hebben een warme plek nodig waar ze zich veilig voelen. Als warmtebron kan zoiets simpels dienen als een gewone gloeilamp, tot warmteplaten of donkerstralers of warmtelampen, maar persoonlijk vind ik voor jonge kuikens een infrarode lamp het beste. Deze werken door het uitzenden van infrarode stralen, die de vloer, muren e.d. verwarmen en vervolgens warmte uitstralen naar de kuikens. Infrarood licht bevordert ook een gezonde groei.
Kuikens onder een reflector met donkerstraler. Deze geven alleen warmte en geen licht, zodat de kuikens een normaal dag- en nachtritme hebben en niet 24 uur in het licht zitten
De makkelijkste manier om te weten of de temperatuur goed is, is naar de kuikens kijken. Als ze op een kluitje bij elkaar staan te piepen onder de warmtelamp, dan hebben ze het te koud en moet je de lamp lager hangen totdat je ziet dat ze weer gewone kuikendingen gaan doen. Als de temperatuur goed is, zijn de kuikens actief en maken tevreden kuikengeluidjes. Als het te heet is, gaan de kuikens zo ver mogelijk weg van de lamp, hebben hun bekje open en vleugels wijd. Dan moet de lamp zoveel hoger gehangen worden dat ze weer actief worden en normale piepgeluidjes laten horen. Als ze mooi in een rondje om de lamp liggen, is de warmte juist.
Andere warmtebronnen kunnen werken op gas of kerosine, of zelfs een simpele gloeilamp volstaat, als ’t moet. Het is echt zo eenvoudig.
Gloeilampen als wamte-bron.
Het is ideaal om ronde hoeken te creëren, zodat de kuikens niet in een hoek op elkaar kunnen kruipen en elkaar verstikken.
De warmtebron kan makkelijk hoger of lager gehangen worden.
Kuikens onder een infrarood lamp.
Om de pasgeboren zijdehoender kuikens bij de warmtebron te houden, moet een passende behuizing worden gemaakt. Voor kleine aantallen kuikens kan met de eerste dagen simpel een kartonnen doos gebruiken. (pas dan wel op met knoeien van water, dan gaat niet met karton) Of men kan een cirkel onder de warmtebron maken van karton, hout of metaal. De eerste weken kan je de kuikens het beste houden op een handdoek. Deze is lekker stroef waardoor de kuikens niet uitglijden wat kan leiden tot spreidpootjes. Later kan je overgaan op houtkrullen, zand of turfstrooisel. Tijdig vervangen van het strooisel is nodig om het hok schoon en droog te houden. En zeker ook vrij van ziektes.
Deze kuikens liggen tevreden onder de warmtelamp.
Naarmate de zijdehoender kuikens groter worden, kunt u dan die cirkel aanpassen naar behoefte van de groeiende kuikens. Als u het kuikenhok in de schuur of garage zet, kunnen er geen roofdieren bij komen. Verder kunt u de lamp of warmtebron elke week wat hoger hangen. Het wordt dan kouder voor de kuikens. Ik zelf houd een graad of 3° per week minder aan. Als het de nachttemperatuur heeft bereikt kunnen ze naar het nachthok in ( eventueel s’nachts nog met de lamp aan. Eerder kunnen ze overdag al wel rustig wat uurtjes buiten verkennen.
Eten
Op het moment van uitkomen zijn de kuikens voorzien van voldoende voeding uit het ei om het minstens twee dagen uit te houden zonder te eten. Onderzoek heeft aangetoond dat kuikens die 60 uur na het uitkomen hun eerste voer kregen, de neiging hebben om sneller te groeien, hoewel er wel enkele dood gingen. Bij kuikens die 24 uur na het uitkomen voer kregen ging er geen een dood en ze groeiden slechts weinig langzamer dan de ‘60 uur’ kuikens. Dus het lijkt erop dat het beginnen met voeren op de dag ná het uitkomen, de beste strategie is. Dit doe ik zelf ook.
Je kunt kuikens leren drinken aan de drinkbak.
Waarschijnlijk het beste (en makkelijkste) voer om aan jonge kuikens te geven is speciaal kuikenkruim. Deze producten zijn zo samengesteld dat ze de juiste voedingsbehoeften voor piepkuikens leveren en zijn direct klaar voor gebruik uit de zak. De meeste merken hebben een toegevoegde coccidiostaticum * dat voorkomt dat de kuikens coccidiose krijgen – een ziekte die alle kuikens vrij plotseling kan doden. U kunt er ook voor kiezen om uw kuikens te voeren met kuikenmeel; dat is ook kant-en-klaar in de handel. Dit kunt u ook bij mij kopen. Zo hebben ze de eerste weken het zelfde voer en kunt u daarna rustig overgaan op uw eigen voer.
Gebruik de eerste week “open” voerbakjes, totdat de kuikens goed weten waar het voer te vinden is.
Later kunt u dit soort voerbakken gebruiken; die voorkomen verspilling van voer. Alle kuikens moeten tegelijk kunnen eten! Met ruim strooisel staan de kuikens steviger op de pootjes.
Als de kuikens een week oud zijn, kunt u al beginnen met heel fijn geknipt groenvoer. Paardensla, klaver,gras, brandneteltopjes en luzerneblad (alfalfa) zijn heel geschikt groenvoer voor kuikens. Geef niet teveel! Let op! In Nederland en sommige andere Europese landen zit een coccidiostaticum niet altijd standaard in het kuikenvoer. Kijk op het etiket van de voerzak of vraag uw voerhandelaar of er iets tegen coccidiosis is toegevoegd. Dit is namelijk het ergste wat kuikens kunnen krijgen op jonge leeftijd. Droog en schoon bodemstrooisel helpt het voorkómen van cocciciosis.
Drinken
Kuikens moeten altijd beschikking hebben over vers, koel water. Verder de eerste 2 weken kunt u beter gedestilleerd water geven (water dat gekookt heeft), dit is 100 % vrij van eventuele bacteriën. Het is belangrijk om ervoor te zorgen dat de drinkbakken die u gebruikt ondiep zijn, omdat een kuiken van een dag oud kan verdrinken in minder dan een centimeter water. Probeer de omgeving van de drinkbakken zo droog mogelijk te houden, want vochtige, modderige vloeren zijn een zekere bron van ziekten, met name coccidiose. Zorg ervoor dat de drinkbak niet te dicht bij de warmtebron staat, omdat warm water kan leiden tot darmproblemen bij de kuikens. Soms voegt met wat vitaminen toe aan het eerste drinkwater om de kuikens een goede start te geven. Anderen voegen preventief antibiotica toe, bijv. tegen coccidiose, maar een waarschuwing is terecht: zo bouwen de kuikens geen natuurlijk weerstand op, ziekteverwek-kers worden resistent en de kuikens hebben later als ze echt ziek worden geen profijt meer van de medicijnen.
Gebruik een opstapje om de drinkbak schoon van strooisel te houden.
Tot slot, vergeet niet dat – net als bij alle pasgeboren schepseltjes – zorgzaamheid en liefde de belangrijkste ingrediënten zijn bij het opfokken van kuiken naar volwassen zijdehoen.
Heel veel succes met de opfok van uw kuikens!
Groet Marc.